Elşən Qafarov :Yeni tikilən və təmir olunan məktəblərimizin belə texniki pasportu yoxdur-İrad

Naxşıvan Muxtar Respublikasının  Babək rayonun Nehrəm kənd tam orta məktəbdə baş verən qəzada dünyasını dəyişənlərin yaxınlarına baş sağlığı verirəm.

Baş verən hadisə, bir həftə öncə Lerik rayonunun Veri kənd tam orta məktəbinin dam örtüyünün çökməsi müəyyən suallar orta qoyur . Belə ki , məktəblərimizdən neçəsi belə qəzalı vəziyyətdədir və bu qəzalı məktəblərlə bağlı hansı tədbirlər görülür ?

Nəzərə alsaq ki , ölkədə 4432 ümumi təhsil məktəbi var və son 20 ildə 3800-dən artıq məktəb ya yenidən tikilib ,ya da əsaslı təmir olunub. Bununla yanaşı qəzalı vəziyyətdə olan məktəblərimizin sayı da az deyil və hətda təmir olunan məktəblər arasında da belə məktəblər var.

Məktəblərin tikintisini və ya əsaslı təmirini aparan podratçı tikinti  təşkilatları bu  tikintini və təmiri sona çatdırdıqdan sonra hansı təşkilat texniki nəzarəti həyata keçirdir ? Ümumiyyətlə təhsil müəssələrinə texniki nəzarət həyata keçirilirmi ? 

Bildiyimiz kimi hər bir məktəbin texniki pasportu var ( olmalıdır ) . Texniki pasport  tikintini və ya təmiri aparan  podratçı tikinti şirkəti tərəfində , texniki nəzarəti həyata keçirdən dövlət orqanı tərəfindən (Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinin 98-ci maddəsinə istinad olaraq, tikintiyə texniki nəzarət sifarişçi tərəfindən təmin edilir və müvafiq peşə sertifikatına malik şəxslər tərəfindən həyata keçirilir) , tikintinin və ya təmirin aparılması ilə bağlı əvvəlcədən hazırlanmış layihəyə uyğun hazırlanır, Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq olunur və məktəbin əsas maliyyə-təsərrüfat sənədlərindən biri kimi məktəbdə daimi saxlanılır. 

Məktəblərdə artıq uzun illərdir ki, məktəb direktorlarının dəyişməsi zamanı sabiq direktorün , yeni təyin olunan direktora təhvil verməsi göstərilən sənədlər arasında məktəbin texniki pasportu göstərilmədiyinə görə (Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 25 mart 1994-cü il tarixli 187 nömrəli əmri ilə təsdiq edilmiş “Məktəb sənədlərinin aparılması və saxlanması haqqında TƏLİMAT”) məktəblərin əksəriyyətində texniki pasportlar itmişdir.

2000-ci illərdə ( nazir Misir Mərdanovun ) bir çox məktəblərin əraziləri kommersiya məqsədi ilə zəbt olunarkən araşdırma başlanması ilə bağlı texniki pasportlar Təhsil Nazirliyi tərəfində yığılsa da , həmin texniki pasportlar müəmmalı şəkildə yoxa çıxdı. 

Bu məsələyə bir də 2014-2015-ci illərdə həmin dövrdə Təhsil naziri olan Mikayıl Cabbarovun dovründə araşdırıldı və yerdə qalan digər məktəblərin texniki pasportları toplanıldı və əsas gətirildi ki texniki pasportlar kiril əlifbası ilə yazılıb , yeniləmək – latın əlifbası ilə hazırlamaq lazımdır. Nəticə etibarı ilə bu iş başa çatdırılmadı , hal –hazırda məktəblərimizin tam böyük əksəriyyətinin texniki pasportu yoxdur, bu o deməkdir ki , məktəb binalarının istismarına texniki nəzarət də yoxdur . 

Hətda yeni tikilən və təmir olunan məktəblərimizin belə texniki pasportu yoxdur . 

Problem kifayət qədər ciddidir . İlk növbədə Təhsil Nazirliyinin müfaviq strukturları təhsil müəssələrinin ( o gümlədən ümumi təhsil məktəblərinin ) istər tikinti və ya təmir zamanı, istərsə də dövrü olaraq istismar müddətində texniki nəzarəti təmin etməlidir .