YADDAŞ-

Yaddaş - yadda saxlamaq, keçmiş təcrübələrin təəssüratını mühafizə etmək, yenidən canlandırmaq və onlar arasında fərqi aşkar etmək qabiliyyətinə mailkdir. Keçmişdə olanların yaddaşda təzələnməsi təkcə təsəvvürlər və düşüncələrlə əlaqədar deyildir, həm də insanı hazırkı anda həyəcanlandıran, narahat edən şeylərdən də asılıdır. Beynimizin nəyi qavramasından və bizim nə haqda düşünməyimizdən asılı olmayaraq, hamısı yaddaşda qorunur və lazımi zamanda yenidən təsəvvürə gətirilir.

Yaddaşın iki cəhəti vardır: şəxsi və ümumi. Yaddaşın birinci növü fərdi təcrübəni toplayır, hər bir insanın şəxsi tarixçəsini, vacib və ikinci dərəcəli olmasından asılı olmayaraq gündəlik hadisələri yazır, keçmişin hər anı haqqında bilik verir. İkinci növ – ümumi yaddaş insanı ətraf mühitlə bağlayır, öz mənliyini və xarakterindəki cizgiləri dərk etməkdə, ətrafdakı müxtəlif insanlar və hadisələrlə tanış olmaqda kömək edir. Yaddaş, beləliklə, konkret insanla onu əhatə edən dünyanı birləşədirən bağlayıcı həlqə kimi çıxış edir. O, cəmiyyəti dağılmağa qoymayan bağlayıcı həlqədir, o, keşmiş, hazırki və gələcək arasında əlaqədir.

Yaddaş proseslərinə aşağıdakılar aid edilir:

A. Yadda saxlama.

B. Xatırlama.

C. Yaddaşda saxlanılan materialın tanınması (müəyyən edilməsi).

D. Zaman ardıcıllığı.

Qavranılmış hər şey yaddaşda qalır və qorunur, lazımi anda isə təsəvvürə gətirilir. Yaddaşda bağlanmış hər bir surət və predmet bir-birindən ayrılmış vəziyyətdə, bu və ya digər təəssüratın qeydə alındığı zaman isə dəqiq göstəriliş halda olur.

Beləliklə, yaddaş – yazır və qoruyur. O, dörd funksiyanı yerinə yetirir. Onlar hər biri haqqında ayrılıqda növbəti paylaşımlarımızda yazacağıq.

İlqar Məmmədov "Analar, atalar və uşaqlar"