Xəbərlər / Psixoloq
23 may 2020
2 402


Psixi və davranış pozuntularının kökündə nə dayanır? - Əcdadlarımızdan bizə ötürülən səbəblər

Psixi və davranış pozuntularının kökündə nə dayanır? - Əcdadlarımızdan bizə ötürülən səbəblər

 

AzTehsil.com medicina.az-a istinadən psixoloq İradə Hüseynovanın yazısını təqdim edir.

"İnsan və onun psixikasında baş verən dəyişikliklər XXI əsrin bəşəri problemidir desək yanılmarıq. Çünki müşahidə qabiliyyətini bir qədər gücləndirərək bütün dünyada baş verənlərə diqqətimizi yönəltsək, bu fikrin yanlış olmadığını daha dərin dərk etmiş olarıq.

Dünyada baş verən hadisələr: müharibələr, törədilən ağır terror hadisələri, deviant davranışın geniş miqyasda yayılaraq "yeni" formalarının inkişafı bu fikrin doğru olduğunu sübut edən faktorlardır. Yeni texnologiyanın sahələri çox güclü formada durmadan inkişaf etdikcə insan amili və onun psixikasında baş verən dəyişikliklər diqqətdən kənarda qalır. Bu səbəbdən də müasir dövrdə elm, təhsil, mədəniyyət, iqtisadiyyat, texnologiya və digər sahələrdə baş verən dəyişmələr, mənəvi əxlaqi dəyərlərinin enməsi insan amilinə yeni yanaşmalar tələb edir.

Qeyd olunduğu kimi insanların psixikasına mənfi təsir edərək, onları psixi pozuntulara həssas edən bioloji, sosial və psixoloji səbəblər vardır. Müşahidələr və aparılan sorğular nəticəsində məlum olur ki, insanların psixi sağlamlığı daha çox sosial, psixoloji və bioloji amillərdən asılıdır. Hər bir şəxsin irsindən, filogenezdə inkişafından, xarakter aksentuasiyasından, psixi xüsusiyyətlərindən asılı olaraq, hər hansı bir qüsurların mövcudluğu danılmazdır. Bu qüsurlar şəxsin ünsiyyət və fəaliyyətində özünü aşkar biruzə verməyə də bilər. Yəni şəxs cəmiyyət üçün çox da təhlükəli olmaya bilər. Lakin mövcud problemlər davamlı sosial, iqtisadi təzyiq, yoxsulluq, o cümlədən əsas təlim, təhsil, tərbiyə səviyyəsinin çox aşağı olması psixikadakı mövcud qüsurların inkişafını aktivləşdirir.

Bundan başqa sürətli sosial dəyişikliklər, insanlarda empatiya qıtlığı, fərdiyyəçilik, işdə stress vəziyyəti, qeyri sağlam həyat tərzi, sosial təcrid, gender ayrıseçkiliyi, zorakılıq təhlükəsi, insan hüquqlarının pozulması, fziki xəstəliklər, təbii fəlakətlər və digər amillər psixi sağlamlığın pozulmasını yaradan faktorlardır. Dünyada baş verən müharibələr, təbii fəlakətlər, kəskin xarakterli terror hadisələri də insanların psxikasında mənfi təsirlər yaradır.

Bütün bunlar psixikadan yan keçmir. İnsanın sosial mühitində qarşılaşdığı ağır hadisələr onun psixikasına ciddi təsir edərək xroniki stress halı yaradır ki, bu da bir sıra problemlərin yaranmasına səbəb olur. Bu problemlərdən psixosomatik xəstəlikləri, kəskin xarakterli ağır cərrahi əməliyyatları, vaxtından tez ölüm hallarını və bir sıra müxtəlif xarakterli psixi və davranış pozuntularını göstərmək olar.

Psixosomatik xəstəliklərin, psixi və davranış pozuntularının yaranmasında mənfi emosiyalar əsas rol oynayan amillərdən biridir. Mənfi emosiyalar psixikaya birbaşa təsir edərək emosional sferada pozuntuların yaranmasına səbəb olur. Emosional sferanın pozulması şəxsin psixosomatik xəstəliklərə məruz qalmasından başlayaraq müxtəlif xarakterli psixi və davranış pozuntularını yaradır ki, bu da həyat ahənginin pozulmasına, ümumbəşəri problemlərinin yaranmasına səbəb olur.

Psixi pozuntular normal davranışın pozulması ilə özünü biruzə verir. Psixi pozuntular zamanı şəxsi dəyərlər parçalanır, real varlıqla şəxsiyyət arasındakı normal münasibətlər pozulur. Şəxs özünə şüuri formada nəzarəti itirərək, şüursuz halda normadan kənar davranışlara yol verir. Şüursuzluqla bağlı klassik psixoloqlar tərəfindən kəşf edilən psixoloji cərəyanlarda insanda mövcud olan instinktiv və ali hisslər barədə yetərincə fikirlər söylənmişdir.

Antik dövrdən başlayaraq bu günə qədər insan amili üzərində kəşf olunmuş fəlsəfi və psixoloji cərəyanlar üzərində araşdırmalar apararkən belə qənaətə gəlmək olur ki, insanlarda təcəvüzkar, dağıdıcı,məhv edici, həzz kimi instinktiv meyllər və humanist, qurucu, yaradıcı, empatiya kimi ali hisslər mövcuddur.
Məqalə Göndər








Загрузка...
Həmçinin oxuyun:
Valideynlər, diqqətli olun! - Bu amillər uşaqları məhvə aparır

Valideynlər, diqqətli olun! - Bu amillər uşaqları məhvə aparır

Uşağın ruhi sağlamlığı ,təhsil uğurları bundan asılıdır

Uşağın ruhi sağlamlığı ,təhsil uğurları bundan asılıdır

Psixi inkişafda ləngimə, yoxsa pedaqoji baxımsızlıq

Psixi inkişafda ləngimə, yoxsa pedaqoji baxımsızlıq

Uşaqlarda davranış pozuntusu və səbəbləri

Uşaqlarda davranış pozuntusu və səbəbləri

Davranış   pozuntusu   daha   cox  hansı  yaşda   olur.

Davranış pozuntusu daha cox hansı yaşda olur.

“İntihar hadisələrinin bölgələrdə daha çox baş verməsi həyat tərziylə bağlıdır...”

“İntihar hadisələrinin bölgələrdə daha çox baş verməsi həyat tərziylə bağlıdır...”

Ailədaxili şiddət məktəb dövründə belə öz mənfi təsirini göstərir.

Ailədaxili şiddət məktəb dövründə belə öz mənfi təsirini göstərir.

Uşaq ikən aldığımız travmalar şəxsiyyətimizə necə təsir edir? - PSİXOLOQ rəyi

Uşaq ikən aldığımız travmalar şəxsiyyətimizə necə təsir edir? - PSİXOLOQ rəyi

Məktəbdə psixoloji xidmətin əsas istiqamətləri

Məktəbdə psixoloji xidmətin əsas istiqamətləri

İmtahan stressinin psixoloji xüsusiyyətləri

İmtahan stressinin psixoloji xüsusiyyətləri

İmtahan stressinin psixoloji xüsusiyyətləri - ƏLAMƏTLƏRİ NƏLƏRDİR?

İmtahan stressinin psixoloji xüsusiyyətləri - ƏLAMƏTLƏRİ NƏLƏRDİR?

Rayonlarda uşaqların psixi sağlamlığı... -DİQQƏT

Rayonlarda uşaqların psixi sağlamlığı... -DİQQƏT

Ünsiyyət nədir

Ünsiyyət nədir

Sarışan hallar nevrozu nədir?- Bu üsulla müalicə...

Sarışan hallar nevrozu nədir?- Bu üsulla müalicə...

Yunqa görə şəxsiyyətin strukturları

Yunqa görə şəxsiyyətin strukturları

KİÇİK YAŞLI MƏKTƏBLİLƏRİN EMOSİONAL İNKİŞAFI - BU DÖVRDƏ YARANAN MƏNFİ HALLAR

KİÇİK YAŞLI MƏKTƏBLİLƏRİN EMOSİONAL İNKİŞAFI - BU DÖVRDƏ YARANAN MƏNFİ HALLAR

“Psixoloji gərginlik, stress pozuntusu hələ bir müddət qalacaq” - Tanınmış psixoloqla #evdəqal SÖHBƏTİ

“Psixoloji gərginlik, stress pozuntusu hələ bir müddət qalacaq” - Tanınmış psixoloqla #evdəqal SÖHBƏTİ

Təhsil nazirinin müşaviri Elnur Məmmədov: “Mənbəyi bəlli olmayan məlumatları bir-birinizə ötürməyin”

Təhsil nazirinin müşaviri Elnur Məmmədov: “Mənbəyi bəlli olmayan məlumatları bir-birinizə ötürməyin”

Məktəbdə psixoloji xidmətin vəzifələri.

Məktəbdə psixoloji xidmətin vəzifələri.

Fəsil dəyişkənliyi və sağlamlıq

Fəsil dəyişkənliyi və sağlamlıq

Ölməyi yox, yaşamağı gözə alın! – İntihar çıxış yolu deyil

Ölməyi yox, yaşamağı gözə alın! – İntihar çıxış yolu deyil

Şagird şəxsiyyətinin formalaşmasına təsir edən amillər    Emin Məmmədxanlı

Şagird şəxsiyyətinin formalaşmasına təsir edən amillər Emin Məmmədxanlı

Mənlik Şüuru nədir

Mənlik Şüuru nədir

Elina Hacıyeva niyə intihar etdi...

Elina Hacıyeva niyə intihar etdi...