"Konfransdan sonra"
15 may 2020-ci il tarixdə İnsan Resursları Mərkəzinin facebook rəsmi səhifəsində "Qlobal müəllim mükafatına gedən yol" mövzusunda virtual konfrans keçirildi. Tədbirin bitməsindən bir müddət sonra bəzi yoldaşların tənqidi yazıları paylaşıldı. Tənqidi fikirlərini paylaşan Aslan Qəmbərov, Elşən Ramiz oğlu və digər yoldaşlara səmimi təşəkkürümü bildirirəm (ümid edirəm ki, tənqidçilərin əksəriyyətinin Bərdə rayonunun təhsil işçiləri arasından olması sadəcə xoş təsadüfdür :)). Çünki tənqidi fikir gözləntinin olduğu bir şəraitdə yaranır. İctimai xarakter daşıyan təhsil sistemində konstruktiv tənqidin və ictimai nəzarətin güclənməsi bütün tərəflərin lehinədir.
Ümumi işə töhfə vermək istəyiriksə tənqidi fikirlərin artması ilə yanaşı, onların məzmun əhatəsinin də genişlənməsinə çalışmalıyıq. Təəssüf ki, adıçəkilən konfransla əlaqədar əsas tənqid predmeti tədbir iştirakçılarının seçimi prinsipi oldu. Düşünürəm ki, istənilən fəaliyyət və tənqid nəticəyönümlü olmalıdır. Əgər konfrans iştirakçılarının kimliyi ilə gələcəkdə həmin müsabiqədə mötəbər yer tutmağımız arasında hər hansı birbaşa əlaqə varsa o zaman düşünək.
Hesab edirəm ki, biz birlikdə konfrans iştirakçılarının seçimi prinsipini yox, digər məsələləri müzakirə etməliyik. Misal üçün: insanlarımız bu müsabiqə barədə nə qədər məlumatlıdır? Bu müsabiqədə yer tutmaq üçün uyğun olan müəllimlərimiz varmı? Əgər varsa onları necə aşkar edək və müsabiqədə iştirak etməyə necə təşviq edək? Həmin müsabiqədə iştirak üçün uyğun ola biləcək müəllimlərimizin fəaliyyətini necə istiqamətləndirə bilərik? Onların fəaliyyətinə necə dəstək olmaq olar? İctimai həyatın digər sahələrinin, xüsusilə də özəl sahibkarlıq qurumlarının bu cür müəllimlərin fəaliyyətini dəstəkləməsi üçün nələr etməliyik? Dostlar, əgər nəticə əldə etmək istəyiriksə, bu kimi məsələlər barədə düşünməli və təkliflər verməliyik. Çünki sistemin inkişafı ümumi nailiyyətimizdir.
Təhsildə "show"
Son zamanlar ən çox eşitdiyim və oxuduğum ittihamlardan biri odur ki, "İnsan Resursları Mərkəzi təhsil sisteminə show gətirib". Son dönəmlərdə ayrı-ayrı müəllimlərin və tələbələrin fəaliyyətinin işıqlandırılması və cəmiyyətə tanıdılması məsələsinə Mərkəzin fəaliyyətində xüsusi yer verilməsi fikri ilə tam razıyam. Amma razı olmadığım məqam, bu fəaliyyətlərin show adlandırılmasıdır. Çünki bütün bunlar yalnız görüntü naminə baş vermir. Mərkəz tərəfindən işıqlandırma prosesinin arxasında müəllimlərimizin davamlı və böyük əməyi dayanır. Ucqar kənd məktəblərindən birinin ibtidai sinif müəlliminin öz şagirdləri üçün mütəmadi olaraq gitarada mahnılar ifa etdiyini eşidəndə çox təəccüblənmişdim. Eləcə də başqa kənd məktəbinin müəlliminin öz şagirdləri üçün başqa bölgələrə ekskursiyalar təşkil etdiyini eşitdikdə. Cəmiyyət olaraq yaxşı xəbərlərə və nümunələrə ehtiyacımız var. Həmin müəllimlərin fəaliyyətinin işıqlandırılması yalnız onlar üçün deyil, digərləri üçün də yaxşı nümunə və motivasiyadır.
Eyni zamanda nəzərə almalıyıq ki, dünya sürətlə dəyişir. Artıq hansısa bilik və bacarıqlara sahib olmaq kifayət etmir. Həmin bilik və bacarıqları düzgün nümayiş etdirə bilmək çağdaş dövrün tələbidir. Özünü təqdim etməyi bacaran müəllimlərin isə şagirdlərini gələcək əmək bazarının tələblərinə uyğun yetişdirə biləcəyi şübhə doğurmur. Ən əsası isə təhsil prosesini həmin şagirdlər üçün əyləncəyə və motivasiyaya çevirməyi bacarır.
Konfransın iştirakçılarından biri Türkiyədə çalışan Dilek Livaneli idi. Əksəriyyət onu çox sevdi. Onun motivasiyalı çıxışından sonra bir anlıq pedaqoji istiqamət üzrə təhsilalma xəyalları qurmadığımı desəm yalan olar. Türkiyədə onu tanıyanların sayı az deyil. Təəssüf ki, yaranan texniki qüsura görə Dilek Livanelinin iştirak etdiyi verilişlərdən birinin video çarxını nümayiş etdirə bilmədik. Veriliş aparacısının Dilek xanım barədə söylədiyi yüksək fikirlər həmin cəmiyyətdə əksəriyyətin onun barəsindəki düşüncələrinin məcmusudur. Bəs, biz Məhəmməd Qarakişiyevi hansı səviyyədə tanıyırıq? Axı, Məhəmməd Qarakişiyev də adıçəkilən müsabiqədə iştirak edib, Dilek xanımla eyni statusu qazanmış həmyerlimizdir. Etiraf edim ki, Mərkəz bu müsabiqə barədə işlərə başlamazdan əvvəl mən hansısa həmyerlimizin belə uğur qazanmasından bixəbər idim. Bəs, başqa həmyerlimiz olan Həbib Əlizadənin bu müsabiqəyə müraciət etdiyi, uzun müddət bu müsabiqə barədə maarifləndirmə işi apardığı barədə nə qədər insan məlumatlıdır? Ümumiyyətlə, unutmaq lazım deyil ki, motivasiya və xidmətetmə əzmi tükənməz qüvvə deyil. Çalışan insanlara dəstək göstərmək mənəvi borcumuzdur.
O ki qaldı konfrans iştirakçılarının seçimi prinsipinə. Həmin konfransda iştirak edənlər arasında MİQ və DQ üzrə fənn birinciləri var idi. Həmin konfransda öz fəaliyyətini adıçəkilən müsabiqənin şərtlərinə uyğun qurmağa çalışmış müəllimlər var idi. Müsabiqə barədə Mərkəzəqədər çalışmalarını nəzərə alsaq, orda təmsil olunmaq həm də Həbib Əlizadənin mənəvi hüququ idi. Əgər bu sahə maraq doğurursa, gələcək dəfə daha geniş tərkibdə və təmsilolunma prinsipi əsasında tədbirlər keçirə bilərik. Təki o müsabiqədə uğur qazanan soydaşlarımızın sayı artsın.
Ümumiyyətlə, unutmamalıyıq ki, biz hər birimiz ən yaxşı halda bərabərlər arasında birinci ola bilərik. Fəaliyyəti barədə məlumatsız olduğu insanların Mərkəz tərəfindən işıqlandırılması, sadəcə fiziki olaraq mümkün deyil.