“Oxu-yaz” deyil, “yarat və öyrən” yanaşması vacibdir
Azərbaycanda məktəblərdə sahibkarlığın öyrədilməsi mümkündür, lakin bu prosesin necə təşkil olunması əsas məsələdir. Bu barədə “INMerge” sammitində danışan elm və təhsil naziri Emin Əmrullayev bildirib ki, sadəcə sahibkarlıq və innovasiya proqramlarının sayını artırmaq uğurlu nəticə vermir; vacib olan cəmiyyətin və yeni nəsillərin yetişdirilməsi, onların innovasiya və sahibkarlıq mədəniyyətinə sahib olmasıdır.
Məktəblərdə sahibkarlığın effektiv öyrədilməsi üçün hansı metodlar və yanaşmalar tətbiq edilə bilər?
AzTehsil.com xəbər verir ki, açıqlamasında keçmiş deputat, Əməkdar müəllim Sona Əliyeva bildirdi ki, Azərbaycanda məktəblərdə sahibkarlığın öyrədilməsi mümkündür, lakin bu prosesin necə təşkil olunması əsas məsələdir.
"Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayevin “sadəcə sahibkarlıq və innovasiya proqramlarının sayını artırmaq kifayət etmir, vacib olan cəmiyyətin və yeni nəsillərin innovasiya və sahibkarlıq mədəniyyətinə sahib olmasıdır” fikri ilə tamamilə razıyam. Sahibkarlıq təhsili yalnız biznes qurmaq vərdişləri deyil, həm də yaradıcı düşüncə, təşəbbüskarlıq, məsuliyyət və problem həll etmə bacarıqları formalaşdırmalıdır. Bu istiqamətdə bir sıra effektiv metodların tətbiqi mümkündür. Məsələn, layihə əsaslı dərslər keçirilməlidir-şagirdlərə real problemlərin həlli üzərində işləmək, mini biznes ideyaları hazırlayıb həyata keçirmək imkanı verilməlidir".
Müsahibimiz əlavə etdi ki, mentorluq sistemi qurularaq yerli sahibkarların və mütəxəssislərin məktəblərə dəvət olunması, şagirdlərin ideyalarını dinləyib istiqamətləndirməsi vacib addımlardan biri ola bilər.
"Rəqəmsal resursların yaradılması: elektron platforma yaradılaraq şagirdlərə biznes plan nümunələri, interaktiv oyunlar və onlayn mentor dəstəyi təqdim oluna bilər. Müsabiqələr və startap marafonlarının keçirilməsi, təcrübə laboratoriyalarının qurulması kimi təşəbbüslər də həyata keçirilə bilər.
Xarici təcrübələr də göstərir ki, düzgün yanaşma ilə məktəblərdə sahibkarlığın öyrədilməsi uğurlu nəticə verir. Məsələn, İsveçdə 1980-ci illərdən məktəblərdə sahibkarlıq təhsili yaradıcı düşüncənin inkişafı ilə bağlıdır. Hindistanda “Atal Innovation Mission” çərçivəsində məktəblərdə innovasiya laboratoriyaları qurulub. "School Enterprise Challenge" 90-dan çox ölkədə məktəblilərin rəhbərlik etdiyi kiçik biznesləri dəstəkləyir. NFTE (Network for Teaching Entrepreneurship) isə gənclərə biznes planlaşdırma və innovasiya bacarıqları öyrədir.Ölkəmizdə də bu istiqamətdə pilot məktəblərdə layihələrin başlanması, müəllimlər üçün xüsusi təlimlərin keçirilməsi, şagird ideyalarının qrantlarla dəstəklənməsi və dövlət-özəl sektor əməkdaşlığı ilə milli platforma yaradılması mümkün ola bilər. Sahibkarlıq yalnız fənn kimi deyil, həyat bacarığı kimi məktəblərdə tədris olunmalı, sahibkarlıq isə “oxu-yaz” biliklərindən çox, yaradaraq öyrənmə (learning by doing) prinsipinə əsaslanmalıdır. Əks halda bu ideya da formal tətbiqdən başqa bir nəticə verməyəcək", - deyə Sona Əliyeva yekunlaşdırıb.
