Xəbərlər / Yazarlar / Ziyalılar
06 sentyabr 2020
1 525
Təhsilimizi qlobal trendlərə uyğunlaşdırmaq gərəkdir.
Universitetlərimiz dəyişən zamanın tələblərinə uyğun olaraq inkişaf yolunu tutublar. UNEC daha sürətli və sistemli dəyişikliyə uğrayır. Bu gün UNEC Ali təhsilimizin avanqardlarındadır. Amma qarşıda həll ediləsi məsələlər çoxdur. Digər ali məktəblərdə də yeniliklərə müəyyən cəhdlər var. Bu problemlərin həllində dövlətin ali məktəblərə əlavə olaraq ciddi investisiya etməsi zəruridir.
Dünya ali təhsil təcrübəsi gösrərir ki, onlayn təhsilin sürətli inkişafı ilə əlaqədar indi yeni kampus tikmək, mövcud korpusların təmiri işləri investisiya obyekti deyil, çünki bu təhsilin inkişafına real təsir etmir. İndi kampusu olmayan amma yüzminlərlə tələbəsi olan virtual universitetlər var. Ali təhsildə qlobal Meqatrendlər indi bu istiqamətdədir. Lider universitetlər biliyə əsaslanan iqtisadiyyat dövründə investisiyaları məhz biliklərə, professor-müəllim heyətinin inkişafına yatırır, kampus tikməyə yox.
Bu il respublikamızda 3 universitetin yeni kampuslarının tikintisinə dövlət təxminən 150-200 milyon manat investisiya qoyub. Amma bu universitetlərdə beynəlxalq tələblər səviyyəsində keyfiyyətli, müasir təhsilin qurulmasına, o cümlədən distant təhsilin yaradılmasına son 20 ildə dövlət heç bir vəsait ayırmayıb (hətta pandemiya dövründə belə). Bu işi universitetlərin daxili imkanları ilə həll etmək əsla mümkün deyil.
Eyni vəziyyət orta məktəbdə də hökm sürür.
3500 yeni məktəb tikilməsi ilə fəxr edirik, amma uşaqlar təhsil almaq üçün kütləvi halda repetitor yanına gedirlər. Bu vəziyyət yuxarı siniflərdə tədris prosesinin pozulmasına səbəb olub. Amma məktəb təhsilinə ayrılan pulun hamısını tikintiyə yox, məktəb təhsilinin məzmun problemlərinin və müəllimlərin ixtisasartırma və təkmilləşdirmə sisteminə yönəltsəydik, repetitorluğun 25 il ərzində meydan sulamasına imkan verməsəydik, orta təhsiliiz normal fəaliyyət göstərə bilərdi. Görünən budur ki, Təhsil siyasətimizə, təhsil investisiyalarının istiqamətinə yenidən bir daha baxılmalıdır. Təhsilin məzmununa, texnoloji və kontent təminatına, müəllimlərin peşəkarlığının yüksəldilməsinə, bakalavr, magistr və diplomdan sonrakı təhsilə ciddi yatırım olmalıdır (çünki, bu təhsil pillələri iqtisadiyyata daha tez və daha ciddi təsir edir). Əks halda real təhsildə inkişaf mümkün olmayacaq. Son 20 ildə TN (təhsil nazirliyi) daha çox TN (tikinti nazirliyi) kimi assossasiya yaradır insanlarda. Qoyulan investisiyanı da müqayisə etsək, görərik ki, 20 ildə təhsilin özündən çox təhsildə tikintiyə maliyyə sərf edilib, amma beynəlxalq reytinqlərdə orta təhsil və ali təhsilimizdə irəliləyiş hələ də hiss edilmir.
Dosent İlham Əhmədov
