Bugünün birləşmiş dünyasında liderlik bilik və təcrübəsi getdikcə artan bir möhtərəmlik qazanmaqdadır.Bugün insanlar mükəmməlliyi əldə etmək mənasında liderliyi təşviq etməkdədirlər.İdarəetmə, işçilərin vəziyyətini düzəltmək və tam məhsuldar hala gəlmələrini təmin etmək üçün onları təşviq etməyə kafi əhəmiyyəti verə bilməməkdədir.Bu məzmunda təsirli bir liderin idarəsindəki rəhbərlik maksimum səmərəni əldə etməyi təmin edəcək.
Dünya var olduğundan bəri insanlar hər zaman bir liderin ətrafında toplanmış və onun yönləndirmələri istiqamətində müvəffəqiyyətə ya da ziyana uğramışlardır.Liderler cəmiyyətləri ya da birliyi hərəkətə keçirən, onlara missiya yükləyən insanlardir.Lider nə qədər təsirli olursa o qədər doğru, mütənasib olaraq müvəffəqiyyət qaçınılmazdır.Bunu unutmamalıyıq ki, liderlər lider olaraq doğulmazlar, onlar yaradılır. Yaxşı edilməsi lazım olan şey sizcə də ortada deyilmi? Hər insan olduğu ictimai mühitdə bir lider ola bilər.O zaman edilməsi lazım olan təsirli bir lider olmaqdır.
Yaxşı bəs nədir Liderlik?
Liderlik sənətini müxtəlif şəkillərdə təyin edə bilərik;
• Harry Truman: Lider başqalarının etmək istəmədiyi və sevmədiyi işləri onlara etdirmə qabiliyyətinə sahib olan adamdır.
• Vince Lombardi: Bir oyunun taktikalarını yalnız quru taxta başında ortaya qoyan məşqçi dəyərsizdir.Dəyərli olanlar oyunçularının içinə girən və onları motivasiya edə biləndir.
Buna görə, lider başqalarını hərəkətləndirə bilən, düşüncə üfüqü geniş, yaxşı bir dizaynerdir.Liderin bu tərifi iki əhəmiyyətli ölçüyə malikdir;
* Gələcəyə istiqamətli bir məqsəd yaratma.
* İnsanlara bu məqsədi həyata keçirmək üçün təsir.
Başqalarına liderlik etmək üçün lazımlı şərt təbii və içdən olmaqdır.İnsanları müvəffəqiyyətli bir şəkildə idarə etmək üçün təklif edilən "texnikalar” bəzən işə yaramaya bilər.
Başqalarını idarə və təsirli bir lider portretini yaratmaq üçün 15 təməl liderlik xüsusiyyətləri mövcuddur.Bunların hamısı doğulacaq nəticələrin bütün məsuliyyətini üstünə alan, özünə qarşı sevgi və hörməti olan bir lider görünüşünü yaradar.Bu görünüş liderin arzulanan fərdi xüsusiyyətləri olan dürüstlük, namus və əxlaq ilə mənəvi faktorları olan dayanıqlılıq və cəsarəti də əhatə edir.
** Təsirli Lider əməkdaşlığı və qürur duyğusunu inkişaf etdirər.
** Təsirli Lider yüksək düzgünlük və dürüstlük standartlarına görə yaşayar.
** Təsirli Lider məlumatı istəyərək və sevə-sevə paylaşar.
** Təsirli Lider personalının performansını inkişaf etdirmək üçün təlimatçılıq edər.
** Təsirli Lider mükəmməllikdə israr edər.
** Təsirli Lider astları üçün nümunə təşkil edər.
** Təsirli Lider astlarına məsuliyyət verər.
** Təsirli Lider cəsarət sahibidir.
** Təsirli Lider astlarına güvənər.
** Təsirli Lider qərarlıdır.
** Təsirli lider zamanında hərəkətə keçə bilən xüsusiyyətinə malikdir.
** Təsirli Lider zamanını qiymətləndirər.
** Təsirli Lider əmrindəkilərin sədaqətini qazanar.
** Təsirli Lider personal mərkəzçidir.
** Təsirli Lider astlarını dinləyər.
Liderlik təəssüf ki, bir-birindən müstəqil xüsusiyyətləri əldə etməkdən daha çox şey kəsb edir.İnsanda aşağıda yazılı olan qisimlər olmadığı təqdirdə liderlik potensialının sərhədlərinə çata bilməz:
– Tam və ya qəbul edilə bilən səviyyədə sağlam olmaq.
– Təminedici bir xüsusi həyata sahib olmaq.
– Həyatını öyrənməyə həsr etmiş olmaq.
Liderin həyatında bu şərtlərdən biri və ya daha çoxu bir neçə ay və ya daha çox tapılmaya bilər.Bütün insanların müvəqqəti sağlamlıq və şəxsi problemləri ola bilər.Öyrənmə motivasiyaları da azala bilər.Ancaq xroniki xəstəliyi və ya evində problemləri olan biri davamlı, ən yaxşı performansı əldə edə bilməz.Bu, o adamın özünə yönəlməsinə yol açaraq, təsirli olmasına mane olur.Sağlamlığı və şəxsi həyatı baxımından ən yaxşı biri həyatı boyunca özünü inkişaf etdirməyə həsr etmədiyi müddətcə lider ola bilməz.Şəxsi inkişaf və tərəqqi durduğunda liderlər köhnə bir maşın qədər modası keçmiş olar.
Nəticə olaraq; Lider olmaq demək "Bundan sonra qrupun bir üzvü olmadığınızı bilmək və bir zamanlar davam etdirdiyiniz və zövq aldığınız qrupsal əlaqələri bitirməyiniz” deməkdir.Məsuliyyət altına girdiyinizdə "Xeyr” deyə bilməli, intizamı təmin edə bilməli və bəzi insanlar tərəfindən xoş qarşılanmayacaq qərarları verə bilməlisiniz. Köhnə yoldaşlarınız tərəfindən rədd edilmə, tez-tez sonradan haqqınızda fikir irəli sürülmə və arxanızdan danışılmaq riskləriylə qarşı-qarşıyasınız.
Zirvədə Yalnızlıq! Əgər bu sizi narahat edirsə, idarə sizə görə olmaya bilər.
Liderlik bütün bunlara dəyərmi? Bu sizin şəxsiyyətinizə və həyatdan gözləmələrinizə bağlıdır.Hər insan xeyrini və zərərini dartaraq bir lider olub, ola bilməyəcəyinə qərar verməlidir.Mənə görə liderlik bunların hamısına, hətta daha da çoxuna dəyər.