Valideynlərlə əlaqə

Sinif rəhbəri fəaliyyətinin digər və çox mühüm sahəsi də valideynlərlə, başqa sözlə ailə ilə əlaqısidir. Bu əlaqə olmadan sinif rəhbəri dioqnostik qiymətləndirmə apara bilməz, aparsa da, obyektiv nəticə əldə edə bilməz.

Valideynlərlə işin (əlaqənin) aşağıdakı vasitələri vardır və müəllim bunlardan səmərəli şəkildə istifadə edərsə, nailliyyəti yüksək olar:

•Valideyn şurası

•Valideyn konfransları (ana-ata məktəbi)

•Müəllimlərin valideyn ziyarətləri

•Valideynlırin məktəb ziyarətləri

Sinif rəhbərlərinin ən çox istifadə etdikləri sinif valideyn şurası iclaslarıdır, amma bundan nə məqsədlə və necə istifadə edirlər?Bu başqa məsələdir.

Yeri gəlmişkən qeyd etmək istəyirik ki, v alideyn iclaslarını şagirdlərin rüblük və ya dövrlü müvəffəqiyyətlərinin təhlilinə həsr etmək yalnışdır.Ona görə ki, bu tip iclaslarda bir qayda olaraq şagirdlərin müvəffəq olub-olmamaları təhlil edilir, "filan şagird filan fəndən,filankəs isə filan fənlərdən daha müvəffəqdir, yaxud da az müvəffəqdir” kimi nəticələr önə sürülür.Kollektiv şəkildə belə məsələlərin müzakirəsi bir qayda olaraq valideynlərdə qibtə, həsəd, paxıllıq hislərinin oyadılmasına və qabardılmasına səbəb olur. Heç kəs öz ayranina "turşdur” demək isdəmədiyi kimi, heç bir valideyn də öz övladının müvəffəqiyyətsizliyini və ya kimdənsə geri qaldığını kollektiv qarşısında eşitmək isdəmir.Hətta "Filankəsə afərin, çox yaxşı şagirddir!” kimi ifadələrin işlədilməsi belə digər valideynlərin həsəd və qibtəsinə səbəb ola bilər.Buna görədir ki,valideynlər məktəbdən qaçmağa başlayır, bizim valideyn iclaslarımıza gəlmək isdəmirlər.

Bəs çıxış yolu nədir?

Çıxış yolu çox sadədir və bu səhv yola heç girməməkdən ibarətdir.

Sinif valideyn iclasları sinfə aid ümumi məsələlərin həllinə valideyn kollektivini cəlb etmək məsələlərini müzakirə etməlidir, pedaqoji problemləırin araşdırılmasına, onların kollektiv həllinə dair daha çox maarifləndirmə məsələlərinə həll edilməlidir.Əgər bu məsələlərin əvəzinə şagirdlərin, dolayısı yolla da ailələrin və valideynlərin müqayisəsinə həsr olunarsa, o zaman bu iş faydadan çox zərər verər və iclasların baykod edilməsinə gətirib çıxarar.

"Ana-ata məktəbi” dediyimiz iş üsulu isə tamamilə maarifləndirmə tədbirlədir və bu cür tədbirlərin konfrans, disput kimi formalarda tətbiqidaha maraqlı və cəlb edici olar.

Ziyarətlərə gəlincə,valideyn ziyarətləri bir tərəfdən dioqnostik qiymətləndirmə materialları əldə etməyə xidmət edə bildiyi kimi, şagirdin və ailənin məktəb, sinif qarşısında məsuliyyətini artırmağa xidmət edən əvəzsiz vasitədir.

Valideynin məktəbi ziyarəti isə onun müxtəlif tədbirlərdə ( valideyn iclaslarında, konfranslarında) iştirakı, dərs dinləməsi, mütəlif yarışlarda, gəzintilərdə, tədbirlərdə iştirakı kimi çox şaxəlidir və bütün bunlar hər biri sinif rəhbərinin qarşıya qoyduğu məqsədə xidmət edirsə, faydalıdır. Dağınıq, " Qoy görsünlər”, " Qoy desinlər” kimi məqsədlərə xidmət edən hər hansı bir və ziyarət xeyirli yox, zərərlidir.

Və nəhayət, sinif Pedaqoji Şurası.Bu barədə ayrıca mövzü olaraq danışmaq lazım gəlir. Sinif Pedaqoji Şuraları başlı-başına bir mövzu olduğu üçün bu barədə bəlkə ayrıca danışmaq lazımdır, amma bizim məqsədimiz sinif rəhbərinin fəaliyyətidir. Buna qayıdarkən sinif rəhbərinin aşağıdakı vəzifələrinə diqqəti cəlb etmək isdəyirik.

Sinif rəhbərləri:

•Sinifdə dərs deyən fənn müəllimlərinin dərslərini dinləyir, dərsə hazırlıqlarına nəzarət edir.

•Proqram materiallarının yerinə yetirilməsinə nəzarət edir.

•Dərslərin mənimsənilməsinə nəzarət edir

•Dərsdə geri qalan şagirdləri müəyyən edir və onlarla fərdi işi tənzim edir.

•Sinifdən xaric və məktəbdən kənar məşğələlərin keçirilməsinə, keyfiyyətinə nəzarət və rəhbərlik edir.

•Yazılı və şifahi imtahanların cədvəllərini tərtib edir və təsdiq üçün təqdim edir.

•Sinifdən xaric və məktəbdənkənar məşğələlərin qrafikini tərtib edir və təsdiq etdirir.

•Gəzintilərin məqsəd və vəzifələrini, qrafikini tərtib edir.

•Sinif jurnallarının aparılmasına rəhbərlik və nəzarət edir.

•Yazılı və şifahi imtahanların cədvəllərini tərtib edir və təsdiq üçün təqdim edir.

•Sinifdən xaric və məktəbdənkınar məşğələlərin qrafikini tərtib edir və təsdiq etdirir.

•Gəzintilərin məqsəd və vəzifə, qrafikini tərtib edir.

•Sinif jurnallarının aparılmasına rəhbərlik və nəzarət edir

•Şagirdlərin maraq, həvəs, istedad və qabiliyyətlərini aşkara çıxarmaq və onların inkişaf etdirməkdə iştirak edir.

•Dioqnostik və cari qymətləndirmə aparır.

Bununlada iş bitmir, axı o, həm də tərbiyyəçidir, buna görə də:,

•Ailələri öyrənir və onların ehtiyaclarını müəyyən edir

•Şagirdlərin sinifdə, məktəbdə, ailədə və cəmiyyətdə davranışlarını izləyir, müqayisə edir və nəticələr çıxardır.

•Şagirdlırin şəxsiyyət kimi yetişmələrinə yardım edir və s.

Siyahıya baxan müəllim qorxmamalıdır, çünki onun vəzifəsi burada sadalananlardan daha mühüm , mühüm olduğu qədər də məsuldur. Axı o,insanla işləyir, insanı yetişdirir, onu bu gün üçün yox ən azı 25-30 il 40 il sonraya hazırlayır.

Asandırmı, bir insanı alıb onu qırx il sonraya hazırlamaq?

Buna görədə sinif rəhbəri bütün yuxarıda sadalanan fəaliyyətlərini başa çatdırdıqdan sonra da fəaliyyət göstərir.Belə ki, təlim-tərbiyyə işini nəzarət altında saxlamaq üçün:

•Sinif Pedaqoji şura qərarlarını tədris və tərbiyyə işləri üzrə müdür müavinlərinə təqdim edir;

•Məktəb Pedaqoji Şurası və Rəhbərlik Heyəti Şurasının müzakirəsinə məsələlər təqdim edir;

•Məktəb kitabxanasına şagirdlərin oxuyacağı kitabların siyahısını verir və onlara nəzarət edir;

•Valideynlərlə müntəzəm müzakirələr keçirir;

•Valideyn şuralarının iclaslarına məsələlər çıxarır.

Yuxarıda verdiyimiz qısa şərh sinif rəhbərinin fəaliyyətinin az bir hissəsini əhatə edir.Əslində sinif rəhbəri işi bu vəzifəni daşıyan adamın pedaqoji işə olan sevgisindən, obyekti olan yeni nəslə münasibətindən və qəlbində, ruhunda dəyərlərdən aslıdır.Sinif rəhbərinin sevgisi nə qədər böyük və əhatəlidirsə, onun fəaliyyətidə bir o qədər geniş və əhatəli olur.